लोकं लग्न का करतात?

Written by  on January 23, 2004

^(http://rangmarathiche.com/goto/https://kayvatelte.files.wordpress.com/2011/12/wedding-rings-ii.jpg)लेखाचे हे  हेडिंग वाचल्यावर तुमच्या  पैकी जवळपास ९० टक्के लोकांच्या मनात हे काही उत्तर आले असेल ते उत्तर मला अभिप्रेत नाही. लोकं  लग्न का करात ? तसं म्हंटलं तर याचं उत्तर प्रत्येकाच्या दृष्टीने वेगवेगळे असणे अपेक्षित आहे. पण बहुतेक लोकांचं उत्तर एकच असावं असं वाटतं- पण खरंच तसं असतं  का?

जेंव्हा एखादा मुलगा किंवा मुलगी आपलं शिक्षण पुर्ण करतो आणि नोकरीला लागतो, तेंव्हा साधारण २३-२४ वय असतं. हातात मस्त पैकी पैसा खुळखुळत असतो. कॉलेज मधे शिकत असतांना बाबांच्या कडून मिळणारा लिमिटेड  पॉकेट मनी आता एकदम मल्टीफोल्ड मधे वाढलेला असतो.

नवीन मित्र मैत्रिणी झालेल्या असतात. मस्त पैकी सिनेमे, नाटकं, ट्रेकिंग वगैरे सुरु असतं. आठवडाभर काम करायचं आणि विकएंडला मस्ती करायची… असा प्रोग्राम सुरु असतो. सुरुवातीला काही दिवस तरी घरचे लोकं काही म्हणत नाहीत, पण लवकरच, म्हणजे एक दोन वर्ष झाली की मग  जर मुलगी असेल तर आई वडिलांना तिच्या लग्नाची काळजी वाटायला लागते. किती दिवस उंडारू द्यायचं हिला असं? आता लवकर  उजवून  टाकायला हवं!घरच्या लोकांची सारखी भूणभूण सुरु होते. मुलींना मात्र अजून काही दिवस तरी एकटं रहायची इच्छा असते. स्वातंत्र्य इतक्या लवकर संपावं अशी इच्छा नसते. पण……… आई वडिलांच्या इच्छे पुढे काही फारसं चालत नाही आणि चहा पोहे सुरु होण्याची लक्षणं दिसू लागतात.

मुलाच्या बाबतीत थोडं वेगळं सुरु होतं. आता २५ चा झाला, म्हणजे अजून दोन तीन वर्ष तरी लग्नाला वेळ आहेच. पण घरचे लोकं मानसिक तयारी व्हावी म्हणून येता जाता टोकत असतात. एखादी चांगली दिसणारी मैत्रीण वगैरे असेल तर ,” काय रे तसं काही आहे का तुझं? असेल तर सांग, आम्ही भेटतो तिच्या आई बाबांना” असं आई बाबा म्हणाले की मग मात्र ” अरे हो यार.. खरंच आपलं लग्नाचं वय होत आलं की आता” ही चाहूल लागते.

इथपर्यंत सगळ्यांचे सारखंच असतं. त्याला पण आपण लग्न का करायचं हे काही लक्षात येत नाही. फक्त इतर मित्रांची- मैत्रिणींची लग्न झाली म्हणून आपणही  करायचं का?  सोशल अ‍ॅक्सेप्टन्स सा्ठी-की कोणी तरी हवी मागच्या सिट वर बसायला म्हणून अजिबात काही समजत नसतं. घरचे लोकं मागे लागले, की आता लग्न करा,म्हणून करायचं? त्याला थोडी भिती वाटत असते, लग्न करायचं म्हणजे  आपल्या बरोबर ती पण रहाणार, म्हणजे तिची पण जबाबदारी आलीच.काय करायचं?

तिच्याही मनात साधारण असेच  विचार येतच असतात, की कसं एखाद्या अनोळखी मुलासोबत रहायला जायचं? अख्ख्या आयुष्यात आई बाबांना सोडून कुणाकडे रहायला गेले नाही, आता हे कसं जमेल आपल्याला? लग्न करायलाच हवं का??

दोघांनाही आपला प्रेम विवाह व्हावा असे वाटत असते. पण  हिम्मत दोघांचीही होत नसते.. तिला पण तो बरा वाटत असतो, त्याला पण ती छान दिसायला लागते. मैत्रिणींकडे पहाण्याचा दृष्टीकोन बदलला जातो. अगदी निर्भेळ मैत्री असते ती थोडी पझेसिव्ह व्हायला लागते. ट्रेक ला जातांना बस मधे तिच्याच शेजारी बसायला मिळावं म्हणून धडपड सुरु असते, तिला पण हे सगळं समजत असतं, पण ती मात्र अजिबात काही लक्षात न आल्याप्रमाणे वागत असते. वाट पहात असते, ’हा येडा’ कधी काही बोलतो का ह्याची!

पण ” हा येडा” मात्र कुठलाही धोका पत्करायला तयार नसतो. समजा विचारलं, आणि मग ती नाही म्हणाली तर? असे प्रश्न भुंग्या सारखे डोक्यात पोखरत असतात. काय करावं बरं?? विचारावं की नको?  बरोबरच्या मित्रांच्या पण लक्षात आलेले असते हे सगळे, पण कोणी तसं बोलून दाखवत नाही. हे दोन्ही  प्राणी आपलं मुकत जीवन एंजॉय करत असतात. बरेचदा तिला पण वाटत असतं, की ह्या मुखदुर्बळ माणसाने कधी तरी विचारावे, पण हा मात्र   ढीम्म पणे बसलेला असतो- आणि कधीच काही विचारत नाही.

असेच काही दिवस जातात. तिचे चहा पोह्यांचे कार्यक्रम सुरु होतात, त्याचं अजून मुली पहाणं सुरु झालेले नसते.  मधल्या काळात ,  एक तर  तिचे लग्न ठरते किंवा  तिला कोणी  पसंत पडलेला  नसतो  .

हे वर जे काही लिहिलंय ते बऱ्याच लोकांच्या बाबतीत घडतं. लग्न का करायचं? हा कन्सेप्टच क्लिअर नसतो.वर ज्या घटना लिहिल्या आहेत, त्या सर्वसाधारण  पणे मुलांच्या  जीवनात घडणाऱ्या घटना असतात. या सगळ्या काळात एकदाही लग्नाचा विचार मनात आलेला नसतो, पण नकळत सामाजिक जाणीव लग्नाच्या दिशेने मन तयार करत असतं.

****

लग्नाचं पहिलं कारण म्हणजे एखादी व्यक्ती तुम्हाला अगदी मनापासून आवडत असते. एक मैत्रीण म्हणून किंवा मित्र म्हणून. ती   ्दुसरया कोणाशी तरी लग्न करून ,आपल्या पासून दूर जाणार ही कल्पनाच सहन होत नाही, आणि मग नेहेमी साठी तिच्या  बरोबर रहायला  हवं ना? म्हणून मग लग्न केले जाते.. !

दुसरा कन्सेप्ट म्हणजे , दोघंही सगळीकडे आपल्या स्वप्नातला राजकुमार किंवा राजकन्या पाहून दमलेले असतात. मग दोघंही एकमेकाला कॉम्प्लिमेंट करायला म्हणून एकदम साक्षात्कार झाल्या प्रमाणे ” अरे आपल्याला तर हीच आवडत होती?” असे लक्षात आल्याने लग्न करतात.

काही लोकं असेही म्हणतात की मुली फायनान्शिअल सिक्युरीटी साठी लग्न करतात. पण तसे नाही. कारण आज मुली पण मुलांच्या इतक्याच शिकलेल्या असतात, आणि मुलांच्या बरोबरीने पैसे कमवायची धमक बाळगून असतात, तेंव्हा हे फायनान्शिअल सिक्युरिटी चे कारण मला तरी पटत नाही. अहो जर हेच कारण असते, तर ऐश्वर्या रायला लग्न करायची काही गरज होती का?? तिच्याकडे करोडो रुपये आहेत, कशाचीच कमतरता नाही .. पण तिलाही लग्न करावंसं वाटलंच ना?

पण याच गोष्टीवरून एक  लक्षात येतं की फायनान्शिअल सिक्युरीटी जरी असली, तरीही समाजातलं अ‍ॅक्सेप्टन्स मिळायला हवं म्हणून तिने लग्न केले असेल का? ति्चे एकटी असतांना लग्नापूर्वीचे स्टेटस आणि आजचे स्टेटस या मधे पडलेला फरक पहाता हा मुद्दा पटतो.

काही मुली कार्पोरेट वर्ल्ड मधे चांगले पैसे कमावत असतात, बरोबरचे  सगळे  लग्नाळू मुलं मागे लागलेले असतात, पण नंतर काही दिवस यांच्याकडे दुर्लक्ष केल्यावर ,  आणि बहूतेक दुसरी एखादी मुलगी आल्यावर पली एक हॉट गर्ल ची इमेज जेंव्हा थोडीविस्कळीत व्हायला लागते, तेंव्हा आपल्यापे क्षा जास्त पैसे मिळवणारा मुलगा बघून लग्न ठरवले जाते.

बरेचदा नोकरी निमित्य एकटे रहावे लागते, मग त्या  एकटेपणातुन बाहेर पडण्यासाठी , निःस्वार्थी प्रेम , की जे आजपर्यंत केवळ आई , वडील, भावंडं यांच्या कडूनच मिळालेलं असतं, ते   शोधण्याचा प्रयत्न सुरु केला जातो,आणि मग ते न मिळाल्यास, वैफल्य आणि सरळ मुलगा बघून लग्न करण्याचे ठरवले जाते. अगदी हीच गोष्ट मुलांच्या बाबतीतही घडते.

अजून एक कारण म्हणजे आई वडलांच्या बंधनात रहाण्याचा कंटाळा आलेला असतो, आणि मग त्या बंधनातून सुटण्याचा मार्ग म्हणून लग्न करणारे पण काही लोकं असतात.

दोघांचेही एकच करिअर असतं (डॉक्टर, इंजिनिअर, नाटक वगैरे), आवड पण जुळते, जसे नाटक, सिनेमा, संगीत, वगैरे आणि मग असं वाटायला लागतं की आपण बरोबर रहायला हरकत नाही, म्हणून मग लग्न!!!

धार्मिक बंधनं, म्हणून – म्हणजे धर्मात सांगितले आहे की लग्न  रिप्रोडक्शन साठी करा म्हणूनही लग्न करणारे लोकं आहेत.

या सगळ्या गोष्टी शिवाय एक गोष्ट म्हणजे जीमी पहिल्या पॅरीग्राफ मधे तुमच्या मनात पहिले आली होती ती – म्हणजे शारिरिक गरजा ! हवं तर बायोलॉजिकल निड्स म्हणता येईल त्याला.  सेक्स हा पण  उद्देश आहेच. पण केवळ सेक्स साठी म्हणून लग्न केले जात नाही, तर सेक्स हा एक लग्न केल्यावर होणारा अनुषंगाने येणारा भाग आहे.   सेक्स साठी म्हणून कोणी लग्न करत नाही.

जसे सिनेमाचे हिरो हिरोईन्स, काही देशांचे प्रेसिडेंट्स, ब्रिटनचा राजकुमार, विजय मल्या,   वगैरे की ज्यांनी मनात आणले  आणि त्यांनी फक्त हो जरी म्हंटले, तरीही त्यांची सोबत करण्यास बऱ्याच स्त्रिया तयार होतील.  त्यांना तर आयुष्यात लग्न करायची गरज पडायला नको. पण केवळ सेक्स हा एकच मुद्दा लग्ना करण्यामागे कधीच नसतो. एक कमिटेड रिलेशनशिप, होणाऱ्या बाळाला वडिलांचे नांव, हे मुद्दे पण आपल्या कडे फारसे महत्त्वाचे वाटत नाहीत. कारण विवाहपूर्व संबंध अजून तरी सर्वमान्य झालेले नाहीत.

जेंव्हा कोणाचं लग्न होतं, तेंव्हा तो कोणाचा तरी कोणी तरी होतो. म्हणजे बघा, ऐश्वर्या राय बच्चन ही अभिषेकची  बायको , अमिताभची सून, त्या बाळाची आई.. इतके काही झाली लग्नानंतर.  हा जो सामाजिक रिस्पेक्ट मिळतो तो मिळवण्याची प्रत्येकाचीच धडपड असते -आणि म्हणून लग्न केले जाते.

सगळ्यात शेवटी एकच सांगतो, लग्न का करतात लोकं?? यावर एकच उत्तर आहे, ते म्हणजे बस्स्स!! करायचं म्हणून करतात .

जर तुमचे लग्न झालेले असेल तर आपण लग्न का केलं?  हे   आठवुन बघा, आणि जर लग्न झालेले नसेल तर आपण लग्न का करणार आहोत याचा विचार करून पहा….  जर काही वेगळं सुचलं तर इथे कॉमेंट लिहा… 🙂

श्रीलंका वॉर ऑन फायनल स्टेज..

Written by  on January 14, 2004

तामिळ लिडर करुणानिधी यांनी एका पब्लिक मिटींग मधे ऍड्रेस करतांना असं म्हंटलं की जर एल टी टी ई ने हे वॉर श्रीलंकन आर्मी बरोबर हरले तर,  ” जसे सिकंदरने पोरस ला वागवले   तसे श्रीलंकन आर्मी ने प्रभाकरनला वागवावे “. 🙂 विथ रिस्पेक्ट!!  (व्हाय??फॉर टेररायझींग देअर सिटीझन्स…???   काय बोलावं , कुणाशी बोलावं हेच कळत नाही या  माणसाला)आता हा माणुस अशी विधानं करतो म्हणजे  हा  ठार वेडा झालाय कां अशी शंका येते. माझी तर अगदी भर चौकात उभे करुन फटके मारायची इच्छा होते अशा लोकांना. टेररिस्ट सपोर्टर्स!!..

पण हा काही येडा नाही. येडा बनून पेढा खातो हा माणुस….आजपर्यंत जवळपास १७ तामिळ लोकांनी त्या श्रीलंकेतिल टायगर्सच्या सपोर्ट मधे तामिळनाडू मधे आत्मदहन केलेले आहे.हे सगळं पाहिल्या नंतर तामिळ नेत्यांना   असं वाटंत असेल की   , ह्या इशूला सपोर्ट केला तर नक्कीच  जास्त मतं मिळतील.. अर्थात हा विचार पण काही संपुर्ण खोटा नाही.. कदाचित त्यांना मतं पण मिळतील पण ! ऍट द कॉस्ट ऑफ  रिपोर्टींग टेररीझम? ? स्वार्थापेक्षा लोकांच्या भावनांशी खेळणारी जमात आहे नेत्यांची, खरी चुक जनतेचीही आहे, की ती अशा नेत्यांना  ओळखत नाही.

ह्याच सोबत करुणानिधी असंही म्हणतात ( म्हणतो लिहायची इच्छा होते आहे, पण केवळ वयाने मोठा आहे म्हणून मान देऊन  लिहितोय) की ह्या विषयात हात घालण्याचे अधिकार स्टेट ला नाही, त्यामुळे केंद्र सरकारच त्यांना सपोर्ट करण्याचा निर्णय घेउ शकते.सोनिया गांधींना टेलिग्राम पण पाठवला आहे असंही ते म्हणाले..( म्हणजे काय, तर आमची इच्छा आहे श्रीलंकेत सपोर्ट करायची पण केंद्र नाही म्हणतं. आम्ही काय करणार म्हणून पुन्हा काखा झटकायला मोकळे..)

बरं हेच काय कमी होतं कां, हा वायकॊ नावाचा जयललिता चा पिट्टू असंही म्हणतो, की जर प्रभाकरन च्या केसाला जरी धक्का लागला, तरी, इथे म्हणजे तामिळ नाडू मधे रक्ताचे पाट वाहतील… (कोणाच्या रक्ताचे ते त्या माणसाने सांगितले नाही..)पण हे विधान म्हणजे भारताच्या  कायद्याला आणि संविधानाची अपमान नाही का? हो .. आहे पण केवळ निवडणुका आहेत नां.. म्हणून…. !!!.हा वायकॊ म्हणतो, प्रभाकरन हा तामिळांच्या हदयात रहातो.त्यामुळे त्याला काही जरी झाले तरी तामिळनाडु मधे ब्लड बाथ होइल. ( ही सरळ सरळ धमकी आहे , ह्या माणसाला रा सु का कायद्याखाली अटक व्हायला पाहिजे….)

हे असं स्टेटमेंट केलं की पोलीस अटक करत्तील आणि मग आपल्याला सिंपथी व्होट्स मिळतील असा कॅलक्युलेटीव्ह अंदाज होता वायकोचा.पण करुणानिधी त्याचा बाप निघाला, त्याने ह्या वायको ला काहीही केले नाही… आणि त्याची ही खेळी फेल गेली.

भारतासारख्या टेररिझमने होरपळलेल्या देशाच्या एका राज्याच्या मुख्य मंत्र्याने  श्रीलंकेतल्या टेरारिस्ट लोकांचे फ्रिडम फाय़टर म्हणून समर्थन करणे शंभर टक्के अयोग्य आहे.

काही गोष्टी फार महत्वाच्या वाटतात..जसे… प्रभाकरनने युनो मधे लिंक्स प्रस्थापित केलेल्या आहेत. तसेच इंग्लंड मधला तामिळ इलम मार्च स्पेक्टॅक्युलर होता. जवळपास इंग्लंड मधले  संपुर्ण तामिळ लोकसंख्येच्या दोन तृतियांश तामिळ लोकं  ह्या मार्च मधे  सहभागी झाले होते.जे तामिळ लोकं  इंग्लंडला मायग्रेट झालेले आहेत ते नक्कीच सुशिक्षित आहेत (किंवा असावेत), तरी पण त्यांनी ह्या टेररिझमला फुल्ल हार्टेड  सपोर्ट केला – का ते कळत नाही.

जगातील कुठल्याही तामिळ माणसाच्या दृष्टीने हा ’इलम’ म्हणजे प्रतिष्ठेचा किंवा रिस्पेक्ट चा प्रश्न झालेला आहे. प्रभाकरनने या प्रश्नाला ग्लोबलाइझ करण्याचे काम बरोबर केले आहे.

t1आर्मीने शेवटच्या कनेक्टेड पुडीकुरीयप्पू रोड  वर  कब्जा मिळवला आहे.ह्याच रस्त्यावरून तामिळ टायगर्सला मदत पोहोचवली जात होती.

एक मोठा रेबल्स चा ग्रुप हा फक्त एक कि.मी.च्या परिघात चारही बाजुने वेढला गेला आहे. ह्या ग्रुप मधे प्रभाकरनचा मुलगा चार्ल्स अन्थोनी पण आहे .पाच्पुलमडाई व्हिलेज पण सिक्युअर केलंय मिलिट्रीचे.

आता श्रीलंकन आर्मीने तामिळ टायगर्स ला चारही बाजुने वेढले आहे. म्हणून ,प्रभाकरन म्हणतो, की वेस्टर्न कंट्री नी जर मध्यस्थी केली तर तो  रेस्क्यु मिशन ला परवानगी देण्यास तयार आहे. श्रीलंकन आर्मीच्या ४८ तासाची मुदत पण पुरेशी होईल असे वाटते. त्यामुळे कोंडीत सापडलेल्या टायगर्सला आता काबु करणे सहज शक्य होईल असं एका साइटवर म्हंटलं आहे.

श्री लंका आर्मी वर अमेरिकेने दबाव आणला आहे की त्यांनी कमीतकमी दोन आठवडे सिझ फायर करावे. पण श्रीलंकन सरकारने केवळ ४८ तासाची मुदत दिलेली आहे त्या सेफ झोन मधुन सिव्हिलियन  लोकांना बाहेर जाण्यासाठी.याच लोकांच्या मधे टायगर्स पण लपून बसलेले आहेत.प्रभाकरनचा मुलगा पण जखमी झालाय.

गेल्या कांही दिवसात एल टी टि ई चे बरेच सिनियर लिडर्स श्रीलंकन आर्मी कडुन  मारल्या गेले आहेत.गेल्या २४ तासामधे १०० पेक्षा जास्त तामिळ टायगर्स, आणि ७२ तासामधे ५८३ टायगर्स मारले गेले आहेत .जेंव्हा हे युध्द अगदी शेवटच्या टप्प्यामधे आहे तेंव्हा जर श्रीलंकेला जागतिक दबावामुळे सैन्य मागे घ्यावं लागलं तर पुन्हा टायगर्स ला कोंडीत पकडणे अवघड होईल.

माझ्या मते कुठल्याही भारतीयाने किंवा भारतीय नेत्याने जगामधल्या टेररिस्ट प्रवृत्तीच्या लोकांना सपोर्ट करु नये, ते जरी भारतीय वंशाचे टेररिस्ट असले तरीही…!कुठल्याही टेररिस्टांना ठेवलेच पाहिजे असे माझे मत आहे.

नेव्हीचं म्युझियम .

Written by  on January 11, 2004
by महेंद्र ^(http://rangmarathiche.com/goto/https://kayvatelte.com/author/kbmahendra/)

हे काय असेल?

हा चित्रा मधे दाखवलेला ऑरेंज कलरचा बॉल कसला असावा??  मला पण हाच प्रश्न पडला होता पहिल्यांदा हा बॉल पाहिला तेंव्हा.  पण जेंव्हा तो बॉल म्हणजे आपण नेहेमी ज्याच्याबद्दल ऐकतो तो ब्लॅक बॉक्स आहे हे समजल्यावर ह्याचा रंग ऑरेंज असतांना पण याला ब्लॅक बॉक्स का म्हणतात बरं??  याचं खरं टेक्निकल नांव म्हणजे फ्लाईट डाटा रेकॉर्डर!विमानाचा अपघात झाल्यावर नेहेमी बातमी मधे सांगितलं जातं, की  विमानाचा अपघात झाला आहे, आणि ब्लॅक बॉक्स शोधण्याचे काम सुरु आहे. जरी सगळे विमानाचे भाग जळून नष्ट झाले तरीही ह्या भागाला  मात्र काहीच होत नाही आणि विमानाचा अपघात कशामुळे झाला हे समजते .  पाहिल्यावर हे काय बरं असेल हा प्रश्न पडला होता,पण   त्या फोटॊ खाली दिलेली माहिती वाचल्यावर मात्रं समजले.

पायलट सिट, आणि वरच्या भागात असलेले पॅराशुट

नेव्हीच्या विमानांचा बेस हा जहाजावर असतो आणि जहाज खोल समुद्रात! शत्रूच्या हल्ल्याने जर फायटर विमान कोसळले तर त्यातल्या वैमानिकाचे काय होत असेल? कारण विमान तर फारच लहान म्हणजे फार तर एखाद्या मिडियम  साइझ च्या ट्रक इतकच असतं. विमानावर हल्ला झाल्यावर वैमानिकाची सिट  हवेत इजेक्ट केली जाते, आणि त्याच्यावर असलेले पॅराशूट  उघडते… वगैरे सगळ्या गोष्टी फक्त ऐकूनच माहिती होत्या. त्या सगळ्या पहायला मिळाल्या.

एक नवीन गोष्ट जिच्या बद्दल कधी विचार पण केला नव्हता ती म्हणजे ,वैमानिकाच्या जवळ  असलेली खास रेस्क्यु बॅग! ही रेस्क्यु बॅग पायलटची सिट इजेक्ट झाल्यावर पण पायलट सोबत असते. त्या

हे सगळं असतं पायलटच्या रेस्क्यु किट मधे..

रेस्क्यु बॅग मधे समुद्राचे पाणी गोड करणारे एक लहानसे यंत्र, इन्फ्लेटेबल राफ्ट, फिशिंग चे सामान, पाणी , कंपास , फ्लेअर्स आणि अशा अनेक लहान लहान गोष्टी असतात. एका रेस्क्यु बॅग मधल्या सगळ्या वस्तू काढून एका डिस्प्ले बोर्ड वर लावलेल्या होत्या. जहाज चालवतांना समुद्राची खोली माहिती असणे सगळ्यात महत्त्वाचे कारण समुद्राची खोली कमी असेल तर जहाज रुतुन बसण्याची शक्यत खूप जास्त असते. समुद्राची मोजण्याचे यंत्र जे ध्वनीच्या  इको प्रिन्सिपल वर काम करते ते पण समोरच ठेवलेले होते. इतरही बऱ्याच टेक्निकल वस्तू होत्या, पण फार वेळ नसल्यात त्यात जास्त रस घेऊ शकलो नाही.

विमान प्रवास तर हजारो वेळा झाला असेल. फायटर प्लेन्स पण आधीही पाहिले होते.  पण अगदी जवळून पहाण्याचा चान्स कधी आला नव्हता तो आज आला. समोरच्याच मैदानात एक दोन पंखे असलेले ऍव्हरो

्दुमडलेल्या पंखाचे विमान

च्या सारखे एक मोठे चार इंजिन्सचे  विमान – जे सामानाची ने-आण करण्यासाठी वापरले जाते ते होते. त्या विमानाच्या आत जाण्यासाठी शिडी लावलेली होती. आत शिरल्यावर आधी कॉकपिट मधे गेलो, तर तिकडे सगळे इन्स्ट्रुमेंट्स काढून घेतलेले दिसले. आत बसण्यासाठी काही सिट्स पण होत्या.

या शिवाय एक हेलीकॉप्टर- जे सध्या नेव्ही ने डिकमिशन केलेले आहे ते आणि एक फायटर जेट विमान

फायटर जेट विमान आणि खालच्या बाजूला जोडलेले बॉम्ब दिसताहेत.

पण समोर दिसत होतं. जेट टेक्नॉलॉजी मुळे विमानाच्या इंजिनाचा आकार आणि वजन एकदमच कमी झालेले आहे. पूर्वी जी रेसिप्रोकेटींग पिस्ट्न्स ची सुपरचार्ज्ड इंजिन्स वापरली जायची, त्यांचे मॉडेल्स  पण समोरच ठेवलेले होते, आणि बाजूलाच अगदी अद्यावत अशा जेट इंजिनाचे मॉडेल पण ठेवलेले  आहेत. ही सगळी इंजिन्स अजूनही  चालू होऊ शकतात!

त्याच ग्राउंड मधे एक विमान पंख दुमडून उभे होते. हे एक खास विमान जहाजावरची हॅंगर मधली जागा कमी लागावी म्हणून डिझाiन केले गेले आहे असे समजले. ह्या सगळ्या विमानांची नांवं लिहून घेतली होती, पण तो कागद कुठे तरी हरवला, आणि आता नेट वर शोधायचा कंटाळा येतोय.:)

सबमरीन वर अटॅक करण्यात येणारा टॉरपेडॊ- क्रॉस सेक्शन

विमानाला  खालच्या बाजूला बॉम्ब  अडकवण्याची जागा दिसत होती. एका विमानाला तर मिसाइल्स अडकवलेले दिसत होते.. त्याला बॉम्ब किंवा मिसाइल म्हणण्यापेक्षा टॉरपेडॊ म्हणणे जास्त योग्य ठरेल. एक खास प्रकारचा टॉरपेडॊ – पूर्वी सबमरीन्सवर अटॅक करण्यासाठी वापरला जायचा. त्याचे डिसेक्शन करून क्रॉस सेक्शन मॉडेल पण ठेवलेले आहे. विमानातून टाकल्यावर समुद्रात अगदी सावकाश लॅंड होण्यासाठी या टॉरपेडॊ ला एक पॅरॅशुट असतं. एकदा समुद्रात पडल्यावर सबमरीनच्या इंजिनाचे व्हायब्रेशन्स सेन्स करून हा टॉरपेडो त्या सबमरीनच्या दिशेने सुटतो. ह्या सगळ्या गोष्टींबद्दल ऐकण्यापेक्षा किंवा वाचण्यापेक्षा या सगळ्या गोष्टी  पहाण्यातच खरी मजा आहे.

नेव्हल एअर फोर्स! हे एक वेगळंच प्रकरण आहे. सर्वसामान्य माणसांचा एअरफोर्स शी आणि नेव्हीशी संबंध कधीच येत नाही. म्हणून ह्या सगळ्या गोष्टी एकत्र पहायला मिळणे म्हणजे पर्वणीच म्हणायला हवी. साधारण  एअर फोर्स आणि नेव्हल एअरफोर्स  मधे मुख्य फरक हा की नेव्हल एअरफोर्स मधे लहान लहान फायटर  विमानं जहाजावर ठेवलेली असतात, आणि तिथल्या तुटपुंज्या रनवेवरूनच टेकऑफ आणि लॅंडींग करतात. जहाजाची लांबी साधारण ७५० फुट असते.इथे एका मोठ्या विमानवाहू जहाजाचे मॉडेल पण ठेवलेले आहे. मॉडेल टु द स्केल असल्याने पहायला मस्त वाटतं. त्या मॉडेल कडे पाहिल्यावरच त्या जहाजाच्या भव्यतेची कल्पना येते. टू द स्केल असलेल्या ह्या मॉडेल वर विमानांच्या प्रतिकृती पण ठेवलेल्या आहेत.

या वेळी  विमान तळावर पोहोचल्यावर समजले की फ्लाईट उशीरा आहे , दिड तास कसा घालवायचा हा प्रश्न होताच.  हे जवळच असलेले एक नेव्ही चे म्युझीयम आठवले. आजपर्यंत या म्युझियम समोरून बरेचदा गेलो असेन, पण दर वेळी कामात व्यस्त असल्याने कधी थांबून पहाणे झाले नव्हते- ते पहाण्याचा योग आज  आला.

आम्ही जेंव्हा या म्युझियम मधे गेलो होतो, तेंव्हा तिथे आमच्या व्यतिरिक्त कोणीही नव्हते. काउंटरवरचा माणूस म्हणाला फार कमी लोकं म्हणजे दिवसाला फार तर ५० एक लोकं येत असतिल म्युझियम पहायला.  मला वाटतं की गोव्याला गेल्यावर एकदा इथे अवश्य भेट द्यायला हवी. तुमच्या पुढच्या गोवा ट्रिप च्या वेळेस इथे जाण्याचे विसरू नका. आणि हो……….. हे म्युझियम गोवा एअरपोर्ट पासून फक्त दोन किमी अंतरावर आहे…. पहायला दिड ते दोन तास पुरेसे आहेत.

इस्ट इंडीया कंपनीकी जय..

Written by  on January 8, 2004
^(http://rangmarathiche.com/goto/https://kayvatelte.files.wordpress.com/2010/06/sanjiv-mehta-ceo-east-india-company.jpg)

संजीव मेहेता (फोटो जालावरून)

इस्ट इंडीया कंपनी की जय!आज अगदी मनापासून इस्ट इंडीया कंपनीचा जयजयकार असो अशी घोषणा द्याविशी वाटते आहे.  🙂   आपण भारतीय या नावाशी खूप  भावनिक रीत्या  जोडल्या गेलेलो  आहोत, त्यांनी आपल्यावर राज्य केलं म्हणूनही  असेल कदाचित! किंवा अगदी प्राथमिक शाळेपासून वाचत आलोय की इस्ट इंडीया कंपनी भारतात आली ते मसाल्याचे पदार्थ आणि चहाचा व्यापार करायला म्हणूनही एक वेगळी जवळीक असेल कदाचित!

बरेच लोकं तर असेही म्हणणारे आहेत की  ब्रिटिश आले म्हणून भारताचे आजचे जे स्वरुप आहे ते दिसते आहे, नाहीतर आज  पण आपल्याकडल्या राजे लोकांच्या मधे   अंतर्गत मारामाऱ्या सुरु राहिल्या असत्या, आणि आपली परिस्थिती पण आफ्रिके पेक्षा काही फार वेगळी राहिली नसती. असो, जे काही असेल ते असो- पण भारतीयांची  लव्ह हेट रिलेशनशिप आहे ’इस्ट इंडिया कंपनी’ या  नावाबरोबर.आपण हे नांव इग्नोअर करुच शकत नाही.

इस्ट इंडिया  कंपनी म्हणजे आजच्या एमबीए च्या भाषेत ब्रिटन ची एसयुव्ही.  जगातल्या कुठल्याही देशात व्यापाराच्या निमित्याने जायचे आणि मग तिथे गेल्यावर राजकीय परिस्थितीचा अंदाज घेऊन हळू हळू आपले हात पाय पसरायचे अशी स्ट्रॅटेजी असायची त्यांची. इस्ट इंडिया कंपनीने भारतावर पण जवळपास २०० वर्ष राज्य केले, तरी पण इस्ट इंडिया कंपनी चा विजय असो असे का म्हणावेसे वाटावे? सांगतो.. 🙂

ही ’एसयुव्ही’ ची स्ट्रॅटेजी वापरून  टाटांनी ’टेटली ऑफ युके’ हा ब्रिटनचा एक एस्टॅब्लिश्ड  ब्रॅंड ’रिव्हर्स बाय आउट’ पध्दतीने विकत ( टेक ओव्हर )घेतला  होता.  एखाद्या भारतियाने परदेशी ( त्यातल्या त्यात ब्रिटीश) कंपनी टेकओव्हर करण्याची ही पहिलीच    घटना होती.एमबीए मार्केटींगच्या अभ्यासक्रमात ह्या केसची केस स्टडी तर हमखास डिस्कस केली जाते. ही घटना जेंव्हा पेपरला वाचली,  त्या दिवशी तर   प्रत्येकच भारतीयाची मान अभिमानाने उंचावली गेली असावी .  स्विट रिव्हेंज घेतल्या मूळे !!असो. विषयांतर झालंय.

इस्ट इंडिया कंपनी इथे आली ते   राज्य करण्यासाठीच!  म्हणूनच त्यांचे स्वतःचे सैन्य पण त्यांनी  बरोबर बाळगले होते. १७५७ साली ह्या कंपनीकडे  आपले स्वतःचे  सैन्य, करन्सी, नेव्ही, शिपिंग बिझिनेस, तर होताच, पण त्याच बरोबर भारतातल्या मोठ्या बाजारात ( की ट्रेडींग पोस्ट्स ) वर पण यांचाच कंट्रोल होता. १८७४ मधे इस्ट इंडिया कंपनी नॅशनलाइझ्ड झाली, आणि   ब्रिटीश क्राउन च्या अधिपत्याखाली गेली. त्यांचे सैन्य पण राणीच्या क्राउनच्या अधिपत्या खाली गेले.  एकदा राणीचा सपोर्ट मिळाल्यानंतर मात्र या कंपनीने कधीच मागे वळून पाहिले नाही.

एका बाबतीत ब्रिटनचे कौतुक वाटते, त्यांनी भारतीयांना गुलाम म्हणून विकले नाही . अर्थात मलेशिया , सिलोनला भारतीय मजूर पाठवले, पण ते गुलाम म्हणून नाही. ( कदाचित हा वादाचा मुद्दा पण असू शकतो, पण लिहिण्याच्या ओघात लिहिले आहे ही गोष्ट)

कोणे एके काळी एक ब्रिटीश व्यापारी कंपनी म्हणून प्रसिद्ध असलेली ही कंपनी   एका संजीव मेहेता नावाच्या एका मुंबईकर भारतीयाने विकत घेतली आहे ही बातमी जेंव्हा समजले तेंव्हा एक गोष्ट प्रकर्षाने जाणवली, की ही बातमी पुर्णपणे डीस्काउंट केल्या गेली आहे वृत्तपत्रांमधे किंवा टीव्ही वरच्या बातम्यांमधे पण .

या कंपनीचे मुळ ४० भागीदार होते, आणि त्या चाळीस शेअरधारकांशी निगोशिएट करून सगळ्यांकडचे शेअर्स विकत घेणे काही सोपी गोष्ट नव्हती, पण या सगळ्या अडचणींवर संजीव मेहेता यांनी  मात करून ह्या   कंपनीचे मालकी हक्क  विकत घेतले आहेत. जवळपास २००५ पासून शेअर्स विकत घेण्याची प्रोसेस सुरु झाली होती, आणि आता एवढ्यातच कंपनी टेक ओव्हर करण्याची प्रोसेस पुर्ण झालेली आहे.

ही कंपनी टेक ओव्हर तर केली- पण पुढे काय? पुर्वी चहा आणि मसाल्याचे पदार्थ यांचा व्यापार करणारी ही कंपनी आता काय करणार आहे?   इस्ट इंडीया कंपनीचा आता जगभर रिटेल स्टोअर्स उघडण्याचा प्लान आहे . या स्टॊअर्स च्या श्रुंखलेतिल पहिले स्टोअर ’मे फेअर’ या इंग्लंड मधल्या उच्चवर्गीय भागात   उघडले आहे.  अशीच स्टोअर्सची चेन संपुर्ण जगभर उघडण्याचा त्यांचा मानस   आहे. याच कंपनीची बरीचशी आउटलेट्स लवकरच भारतामधे पण उघडण्यात येणार आहेत   .या स्टोअर्सच्या चेन व्यतिरिक्त ते रीअल इस्टेट, प्रोसेस्ड फुड, फर्निचर, हेल्थ- म्हणजे दवाखाने , हॉटेल्स वगैरे   व्यवसायात पदार्पण करणार आहेत.

इस्ट इंडीया कंपनी विकत घेतल्या बद्दल संजीव मेहेता यांचे मनःपुर्वक अभिनंदन. एकेकाळी भारतावर  मालकी हक्क गाजवणारी   कंपनी   आता एका भारतीयाच्या मालकीची झालेले आहे, त्या बद्दल त्यांचे पुन्हा एकदा अभिनंदन करुच थांबतो इथेच

हे पोस्ट लिहून झा्ल्यावर मनात एक विचार आला, सगळे जण  आपल्याला ( भारतियांना) इमोशनल फुल्स म्हणतात , तसे  आपण खरंच आहोत का?